De koninklijke verlovingsbomen

door Karel Beesemer

Jagtlust, het bestuurscentrum van de gemeente De Bilt, wordt omringd door een schitterend park in Engelse landschapstijl. Her en der treft men in het park eeuwenoude solitaire monumentale bomen aan. Elke boom is bijzonder, maar toch… opmerkelijke wandelaars in het vrij toegankelijke park zal het niet zijn ontgaan: twee beukenbomen vallen op, springen eruit: een (koninklijk) paar apart!

Ze staan - zo ongeveer recht tegenover de voormalige bodewoning - opmerkelijk dicht bij elkaar. Daardoor zijn de takken in de loop der jaren innig met elkaar verstrengeld. De wortels waarschijnlijk ook, maar dat is natuurlijk niet zichtbaar…

Die beuken hebben een uiterst vermeldenswaardig verhaal, een verhaal dat zou wegzakken in de vergetelheid als enkele mensen daar geen stokje voor hadden gestoken. Ik doel daarbij op de heer J. (Jan Schuurman) van de Unit Klantcontact van de gemeente De Bilt en Lies Haan van de Onderzoeksgroep van de Historische Kring D' Oude School De Bilt.

Ontstaan
De geschiedenis van die twee bomen gaat maar liefst tachtig jaar terug in de tijd. De twee bomen zijn geplant, toen tachtig jaar geleden de verloving bekend werd gemaakt van prinses Juliana met prins Bernard von Lippe-Biesterfeld. Dat ging er wel even ánders aan toe dan bij de verloving van prins Willem Alexander met Máxima op 30 maart 2001. Bij de verloving van Juliana en Bernard werd een scala aan activiteiten georganiseerd en stond De Bilt helemaal op z'n kop. Teveel om op te sommen. Maar ja, de tijden waren toen anders en de verloving van Bernard en Juliana gaf hoop dat het Oranjehuis niet zou uitsterven.

Jagtlust
Onlangs werd ik gebeld door de heer Jan Schuurman. Hij weet van mijn belangstelling voor alles wat met de geschiedenis van Jagtlust te maken heeft. Hij had van twee kinderen van vroegere bewoners van de bodewoning gehoord, dat ter gelegenheid van de verloving van prinses Juliana en prins Bernard een Julianaboom en Bernardboom héél dicht bij elkaar zijn gepland, pal voor de bodewoning. Tussen beide bomen is een koker ingegraven met daarin een oorkonde. De oorkonde bevindt zich in een glazen koker die aan de uiteinden is dicht gesmolten. Die glazen koker zit in een loden koker die eveneens aan de uiteinden is dicht gesmolten. Jan gaf dit verhaal door omdat hij wilde voorkomen dat dit bijzondere gegeven in de vergetelheid zou verzinken.

Weten
Jan wist daarbij te vertellen, dat de twee bomen bewust zo dicht bij elkaar zijn gepoot, waardoor in de loop der tijden de takken in elkaar zouden verstrengelen als symbool van oneindige en innige liefde en verbondenheid & trouw tussen Juliana en Bernard. Dit verhaal, dat zo verweven is met de geschiedenis van Jagtlust kende ik niet. Ik had daar nog nooit van gehoord en dat terwijl ik in 2002 over de geschiedenis van Jagtlust een boek had geschreven en 's zomers rondleidingen verzorg in ons gemeentehuis voor voornamelijk oudere inwoners van De Bilt. Dit zou toch ook zeer de moeite van het vertellen waard zijn geweest, toch!

Onderzoek
Onderzoek wees uit dat er wel degelijk over die bewuste bomen en over nog veel meer over Juliana & Bernard was gepubliceerd. Zo schreef Lies Haan voor De Biltse Grift in maart 2010 een uitermate lezenswaard artikel rondom alle gebeurtenissen rondom de verloving en het huwelijk van Juliana en Bernard. Als volgt citeer ik essentialia uit het artikel van Lies:

Toespraak (ingekort) van burgemeester H.P. baron Van der Borch tot Verwolde van Vorden:
'Alvorens onze agenda te beginnen zou ik gaarne eenige ogenblikken Uwe aandacht willen vragen om de groote vreugde te herdenken die in de afgelopen weken deel is geworden van het geheele Nederlandsche Volk. De verloving van onze Prinses met Prins Barnhard von Lippe-Biesterfeld was voor ons een reden voor buitengewone blijdschap. Nu plotseling herrijst nieuwe hoop voor de voortzetting der dynastie. Dankbaar heeft het geheele Nederlandsche Volk medegedeeld in het geluk van onze geliefde Prinsens en van Hare Majesteit de Koningin enz.' Leuk is het om even te vermelden dat ter gelegenheid van de verloving van prinses Juliana aan de werklozen een bedrag van 2,50 gulden(!) werd uitgekeerd.

Begraven
De begraven oorkonde werd gekalligrafeerd door majoor L.M.A. Koppert. De tekst op de oorkonde luidt (ingekort): 'Op den tweeden Januari van het jaar onzes Heeren Negentienhonderd zeven en dertig, werden deze beide beukenboomen geplant op het voorterrein van huize Jagtlust, het fraaie Raadhuis der gemeente De Bilt. De planting geschiedde met instemming en in tegenwoordigheid van het college van Burgemeester en Wethouders der gemeente De Bilt en onder den plechtig uitgesproken wensch dat het Huis van Oranje Nassau, onder Gods zegen voorspoedig zou mogen groeien, gelijk werd gehoopt, dat deze boomen zouden groeien, opdat zij tot in lengte van jaren aan het nageslacht in herinnering zouden brengen de groote vreugde en blijde instemming met het huwelijk van onze geliefde Kroonprinses'.

De burgemeester zegde na afloop van het planten toe dat het gemeentebestuur er op toe zou zien dat de bomen goed verzorgd zouden worden.

Tenslotte
Er zou nog zoveel meer te vertellen zijn over de bomen, het feest etc. Blijft de prangende vraag waarom bij deze markante bomen geen bordje staat met een korte verwijzing naar het hoe en waarom van beide bomen.