In 1991 stopte de winkel. De winkel is inmiddels bij het woonhuis betrokken, zodat de oorspronkelijke staat van het pand weer terug kwam.
In 1991 stopte de winkel. De winkel is inmiddels bij het woonhuis betrokken, zodat de oorspronkelijke staat van het pand weer terug kwam.

De bakker van de Blauwcapelscheweg

Algemeen Historie

door Henk van de Bunt

De Blauwkapelseweg in De Bilt is van oorsprong een middeleeuwse ontginningsdijk. De weg leidt, zoals de naam al doet vermoeden, naar Blauwkapel. Daar waar vroeger deze weg de oude weg Utrecht-Hilversum sneed heeft men sporen gevonden van een slot, het Huis te Veen. De bezitters van dat huis hebben in 1451 een kapel gesticht die, vanwege haar blauw geverfde plafond, de Blauwe Capel werd genoemd. In het pand nr. 2 was tot en met vrijdag 4 oktober 1991 bakkerswinkel van Poelgeest gevestigd. Sierlijke letters op de oostgevel van het pand verwijzen er nog naar.

De naam Blauwkapelseweg zal pas na 1451 in gebruik zijn gekomen. De weg bestond toen echter al enkele eeuwen en werd ook vaak Achterweg of Veenweg genoemd. Pas in 1903 werd er tot officiële naamgeving overgegaan en werd deze weg – voor wat betreft het Biltse gedeelte – Blauwcapelsche weg genoemd (nu: Blauwkapelseweg).

Bebouwing
De bebouwing aan de noordzijde van de weg dateert grotendeels uit de jaren twintig van de 20e eeuw. De Blauwkapelseweg werd omstreeks 1917 verhard. Aan weerszijden werden trottoirs aangelegd en bomen geplant. Veel van die bomen werden echter in 1970 weer gerooid om de weg te verbreden. De laatste jaren zijn er diverse malen veranderingen in deze weg aangebracht. Dit alles om het steeds drukker wordende sluipverkeer tegen te gaan. Het pand dat nu nummer 2 heeft is de voormalige bakkerij Poelgeest. Op de zijgevel van het grote vierkante pand staat met fletse witte letters 'Brood Koek Banket'. Ooit begonnen de ouders van A.N. (Niek) van Poelgeest hier een bakkerij. Met Niek, die thans met zijn vrouw in Soest woont, halen we herinneringen over die tijd van toen op.

Schoolfoto
In de dagen na de bevrijding (1945) werden door de Binnenlandse Strijdkrachten alle mensen gearresteerd, die op de zwarte lijst stonden. Er was een aantal burgers begonnen om meisjes op te halen, waarvan bekend was, dat ze 'omgang' hadden gehad met Duitse militairen. Dezen werden o.a. naar de Groen van Prinstererschool gebracht en daar onder veel schimpscheuten van de talrijke toeschouwers kaalgeknipt, soms werd met teer een hakenkruis op hun kale schedel aangebracht. Gedurende de oorlog en ook in de direct daar aansluitende tijd was onderwijs op deze school onmogelijk geweest. Het is op een oude schoolfoto uit 1947 van de toenmalige oudste klas (6), waarop meerdere inwoners, eigenlijk weer voor het eerst bij elkaar zijn. Naast Biltenaren als Joost Paauw en Chris Onwezen, herkennen wij op die foto ook het latere echtpaar Niek van Poelgeest en Ger van Ettekoven, beiden uit De Bilt: 'Toen zag ik haar natuurlijk al wel, maar later is het pas wat geworden', aldus Niek. 'Mijn ouders zijn in 1928 naar De Bilt gekomen. Drie jaar later trokken zij in het woonhuis op de hoek van de Blauwkapelseweg en de Hessenweg. Het voorste deel van de woonkamer werd verbouwd tot winkel en achter het huis werd een bakkerij aangebouwd. Vader bakte 's nachts brood enz. en ventte het daarna uit bij zijn klanten.

Oorlog
Moeder stond in de winkel en zorgde (later) voor de twee kinderen Henk en Nico van Poelgeest. Het waren tijden van lange dagen werken, de winkel open tot in de late avonduren en zelf met de bakfiets bij de klanten langs in weer en wind; dat kan men zich totaal niet meer voorstellen. Toen in 1931 waren er alleen al in De Bilt 13 broodbakkers op een veel kleinere bevolking. Harde concurrentie, geen vakanties, alleen zondags vrij; dat was in die tijd het leven van een bakker.

In het laatste oorlogsjaar, de bekende hongerwinter '44-45' was er niets meer te bakken. Geen brandstof voor de oven en geen meel meer voor brood. Vader van Poelgeest besloot met zijn bakkerskar en een groep buurtbewoners, waaronder kinderen, naar andere delen van het land te gaan (Veluwe) op voedseltocht. De Engelse jachtvliegtuigen beheersten toen het Nederlandse luchtruim. Bij vergissing werd vader van Poelgeest doodgeschoten'. Moeder van Poelgeest zette de zaak met zoon Henk voort. Omstreeks 1958 werd zij ziekelijk en begon aanstaande schoondochter Ger haar te helpen in de winkel. Zelf broodbakken werd allang niet meer gedaan; men betrok het brood toen al van De Raad uit Utrecht, waarmee tot aan het eind toe een goede samenwerking bleef bestaan. In 1960 nam Ger ontslag bij haar werkgever (de Willem Arntzstichting) om de winkel over te nemen. In dat jaar ook trouwden Ger en Niek. De winkel kwam geheel op de schouders van Ger, terwijl Niek bleef waar hij al tien jaar werkte, de Amev.

Kranten
Tal van krantenknipsels geven een (terug-)blik in die tijd: In de Hessenweg-krant lezen we; 'Aan het begin van uw winkelcentrum Hessenweg bevindt zich Bakkerij A.N. v. Poelgeest. Het einde in kwaliteit Brood en Banket en bekend om zijn grote sortering Warme Bakkers Brood'. In een ander knipsel wordt gewag gemaakt van de vele goede soorten brood: 'Zo brengt men meer dan 25 verschillende soorten'. Niek van Poelgeest was geen stilzittertje; hij was vele jaren bestuurslid van de Middenstandsvereniging Hessenweg en had vele jaren zitting in het plaatselijke VVV-bestuur. In 1991 stopte de winkel. Er werd (weer) verbouwd, waardoor de winkel weer bij het woonhuis werd betrokken, zodat de oorspronkelijke staat van het pand weer terug kwam. In het begin miste vooral Ger de klanten wel. Het contact met mensen bleef wel bij die andere hobby: een rommelmarkt. Vanaf 1991 tot 2009 was er (soms meerdere keren per jaar) een rommelmarkt bij de Van Poelgeestjes. Ger van Poelgeest: 'De markten waren altijd gezellig, met al die mensen om ons heen. Die kwamen van heinde en ver, zelfs vanuit Brabant en Drenthe. Alles ging heel ontspannen en op een leuke manier. Onze kleinkinderen zijn ermee opgegroeid; één kleinzoon heeft met een zelfgemaakte kijkdoos zelfs een bedrag van 80 gulden opgehaald voor Roemenië'. In 2013 zijn Niek en Ger van Poelgeest naar Soest verhuisd. De nieuwe eigenaar van het pand wilde de letters op de zijgevel handhaven, omdat deze uit een bakkersgezin kwam.

68 jaar later staan v.l.n.r. Chris Onwezen, Ger en Niek van Poelgeest en Joost Paauw weer voor de inmiddels verbouwde Groen van Prinsterer-school in De Bilt.
Moeder stond in de winkel en zorgde (later) voor de twee kinderen. In 1960 nam Ger ontslag bij haar werkgever om de winkel over te nemen. Zoon Pim (foto) werd 16 december 49 jaar. 45 jaar geleden kostte 150 gram kersenbonbons fl. 1,45.
In 1931 waren er alleen al in De Bilt 13 broodbakkers op een veel kleinere bevolking. Hier zijn in beeld Henk van Poelgeest Sr. en Henk van Poelgeest jr. met op de flanken twee medewerkers.
Het vinden van deze oude schoolfoto (1947) met de toenmalige oudste klas (6) naast het mysterie van de woorden op de gevel zette de zaak in beweging.