Tot eind dit jaar blijft Ad van Zijl nog in dienst van SSW als beleidsadviseur.
Tot eind dit jaar blijft Ad van Zijl nog in dienst van SSW als beleidsadviseur.

Ad van Zijl volkshuisvester pur sang

Algemeen

'Mijn drijfveer is een combinatie van investeren in stenen en investeren in mensen, want ik vind SSW niet alleen een klassieke stenenstapelaar, wij moeten ook aan samenlevingsopbouw doen', aldus Ad van Zijl.  Na 32 jaar neemt hij op 2 juli afscheid als directeur-bestuurder van Woonstichting SSW.

door Guus Geebel

Ad van Zijl werd in Vleuten geboren en woont sinds 1989 in de gemeente De Bilt. Hij is van origine socioloog en studeerde af in wat toen bouwen en wonen, stadsstudies heette. 'Ik was de eerste socioloog die daarna twee jaar lang aan de TU Delft college liep bij de volkshuisvestingsafdeling van professor Hugo Priemus. Het was een mooie aanvulling op de studie sociologie en ik heb er ongelooflijk veel geleerd.' Van Zijl ging daarna werken bij het Stadsgewest 's Hertogenbosch. Per 1 mei 1983 begon hij bij SSW. Dat was toen de uitvoeringsorganisatie van de drie Biltse woningbouwverenigingen. Die fuseerden in 1997 onder de naam Woonstichting SSW.

Kwetsbare groepen
'Wat ik voor ogen had met deze baan heeft te maken met mijn betrokkenheid bij de samenleving.  Mijn primaire drive is dat je mensen met een smalle beurs voorziet van goede huisvesting.' Terugkijkend vindt hij dat SSW in de gemeente De Bilt goed op de kaart is gezet. 'We zijn lokaal stevig verankerd en worden als maatschappelijk bedrijf herkend en erkend in onze doelstellingen. We hebben heel veel gedaan in de sfeer van renovatie en nieuwbouw. De laatste jaren bouwen we ook veel voor kwetsbare groepen. Mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking werden vroeger weggestopt in de bossen. Wij hebben gezorgd voor huisvesting en dat ze nu midden in de samenleving staan. Daar ben ik eigenlijk wel heel erg trots op.' SSW heeft 5.200 woningen in de gemeente De Bilt. De fusie met de Woningstichting Maartensdijk kwam op 31 december 2003 tot stand.

Contact met bewoners
'Als we vroeger een groot onderhoudsproject of een renovatieproject gingen voorbereiden nodigden we de huurders uit voor een informatieavond. Corporatiebestuur en de directie bepaalden wat er ging gebeuren. Huurders participeerden daar nauwelijks in. Dat is nu heel anders. Het is interactief en we hebben een sociaal plan waarin alles beschreven wordt.  Mensen worden aan de voorkant overal bij betrokken omdat wij heilig geloven dat je door samenwerking tot veel betere resultaten kunt komen. Als je alles goed uitlegt kun je heel veel bereiken. Dat hebben we in het Heemstrakwartier gezien waar we op de lijst van tevredenheid een 7,8 scoorden, wat in dit soort projecten buitengewoon hoog is.'

Woonspraak
Voor huurders van SSW bestaat sinds vijftien jaar de overkoepelende bewonersorganisatie Woonspraak. 'Daarmee overleggen we regelmatig over zaken als onderhoudsbeleid, mutatiebeleid, huurverhoging of een sociaal plan bij renovaties. Door rijksbeleid hebben we minder armslag gekregen. Wij zijn twee maandhuren kwijt aan de verhuurdersheffing, wat voor SSW een bedrag van vijf miljoen euro betekent. Dat geld hadden we liever hier besteed aan renovatie, nieuwbouw of duurzaamheid. Omdat we veel geld verplicht aan Den Haag moeten afdragen moeten we sommige dingen wat temporiseren. Het is ook weer een uitdaging om te kijken hoe we het beter kunnen doen. Hoe kunnen we een betere dienstverlening krijgen en hoe een betere volkshuisvesting voor minder geld.'

Samenwerking
SSW werkt in de regio samen met 21 corporaties in de RWU. Het meest sprekende daarbij is Woningnet, dat sinds 1995 het hele proces rond de woningtoewijzing organiseert. Alles is gedigitaliseerd. Mensen kunnen op de website zien hoe een woning waarop ze reageren eruitziet. Wie op een woning reageert ziet onmiddellijk de slaagkans. De RWU-corporaties hebben regelmatig contact. 'We onderzoeken nu ook of we gezamenlijk kunnen inkopen en hoe zaken efficiënter kunnen. We hoeven niet allemaal hetzelfde wiel uit te vinden. Door de nieuwe realiteit worden we gedwongen te onderzoeken of dingen sneller, slimmer en efficiënter kunnen.'

Crisis
'De crisis is ook hier merkbaar. Ook wij hebben te maken met afname van koopkracht. Ontruimingen vanwege huurschuld proberen we zoveel mogelijk te voorkomen, maar we zien wel dat huurachterstanden oplopen. We proberen daarop snel te reageren, maar als mensen werkloos worden, heeft dat een belangrijk effect op het kunnen voldoen van de maandelijkse betalingen. Om de woonlasten te beperken doen we veel aan duurzaamheidsmaatregelen. Door woningen goed te isoleren en van dubbel glas te voorzien worden energienota's lager. Dat merken we nu in het Heemstrakwartier, dat na de renovatie energielabel A heeft. Er staan nog heel veel projecten op stapel. Het oplossen van de woningnood is een behoorlijke opgave in de gemeente. Er wachten nog steeds 7.600 mensen op een woning, met wachttijden van tien jaar.'

Thomashuis
Bij de opening van Het Lichtruim noemde Van Zijl het een gebouw met hart voor de gemeenschap. 'Het concept dat je elkaar kunt versterken en stimuleren is echt in het gebouw aanwezig. Mensen van Reinaerde werken in de dierenweide, maar ook in Het Lichtruim. Ad van Zijl noemt het prachtig en wordt er bijna lyrisch van. Het Thomashuis in Maartensdijk vindt hij ook een prachtig project. 'Ik heb destijds de boerderij aangekocht en verbouwd voor een bijzondere doelgroep. Er was veel oppositie maar ik heb toch doorgezet omdat ik vind dat deze mensen ook een plekje onder de zon nodig hebben. Na afloop is het mooi om te horen dat mensen uit Maartensdijk zeggen het geweldig te vinden dat dit gerealiseerd is.'

Toekomst
'Met dit soort bedrijven sta je midden in de samenleving. Door de decentralisatie van de zorg moeten ouderen langer zelfstandig blijven wonen. Dat gaat voor ons een hele grote opgave worden want het betekent iets voor de doorstroming en het geschikt maken van woningen. Als SSW moeten we meer samenwerken met welzijns- en zorgpartijen.' SSW wil in de toekomst veel meer gebruikmaken van ICT. Vergelijkbaar met andere websites wordt gedacht aan een 'Mijn SSW' waar huurders zelf 24 uur per dag zaken kunnen regelen. 'Er ligt een grote werkdruk op de organisatie. We hebben een kritische ondernemersraad die de processen constructief volgt. Met alle nieuwe maatregelen doen we wel een groot beroep op onze mensen.'

Ad van Zijl is trots op de renovatie van het Heemstrakwartier waar de bewoners een 7,8 gaven voor de wijze waarop dit uitgevoerd is.