De laatste les van Karel Beesemer

door Henk van de Bunt

Karel Beesemer (82) gaf vorige week voor de laatste keer les over zijn kindertijd in de oorlog: 'Ik vond het fijn om de jeugd erover te vertellen' aldus de heel actieve oud-wethouder van De Bilt'.

Karel Beesemer (82) heeft als klein jochie tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken gezeten op verschillende adressen, waaronder in Bilthoven. Zijn verhaal maakt diepe indruk op de kinderen van basisschool St. Michaël in De Bilt.

Pleeggezin
Sinds het uitkomen van zijn boek 'Hoe heette ik ook alweer' in 2010 verzorgt hij gastlessen op scholen. Vanwege zijn leeftijd heeft hij besloten daarmee te stoppen. Beesemer laat groep 8 zijn boek zien en vertelt waarom het zo heet: 'Ik dook als zesjarige onder op verschillende adressen en kreeg een nieuwe naam. Uiteindelijk werd ik liefdevol opgevangen door de familie Van Dijk in Renkum'. In dit pleeggezin werd Karel op een heel natuurlijke wijze, zonder dwang, streng gereformeerd opgevoed. De slag bij Arnhem maakte Karel van dichtbij mee. Een vlucht door de bossen bij Renkum achterop de fiets bij tante Truus bracht hem naar Veenendaal. Na de bevrijding bleef Karel wonen bij zijn pleeggezin.

Appie en Jaap
De ouders van Karel hebben de oorlog niet overleefd. Vader en moeder werden naar Westerbork gebracht en in Auschwitz vermoord. Ook broers Appie en Jaap zijn via Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd. Jaap werd daar omgebracht; Appie heeft Auschwitz overleefd. Karel vertelde talloze keren zijn levensverhaal uit respect voor zijn vermoorde familieleden: 'Ook wil ik laten zien, wat de oorlog doet met een kind en de nasleep die dat heeft. Het is een zoektocht naar mijn innerlijke waarheid door de mist van mijn tragedie'. In 2010 hebben Truus van Dijk en haar ouders een hoge Joodse onderscheiding ontvangen. Hij vertelt over zijn kinderjaren in de Rivierenbuurt in Amsterdam en hoe de zwaar bewapende soldaten tegen alle deuren sloegen: 'Tot op de dag van vandaag kan ik me de paniek van mijn moeder herinneren', zegt hij.

Boeke
De oudste broer van Karel Beesemer kwam doodziek terug en is vlak na de oorlog overleden: 'Ik zwierf van het ene adres naar het andere. Een van de adressen was op de Hobbemalaan in Bilthoven, bij Kees en Betty Boeke. Je voelde aan alles dat het liefdevol was. Je voelde je beschermd. Vooral in de bossen voelde ik me veilig. Daar konden de Duitsers mij niet vinden'. Karel Beesemer vertelde ook vaak over de voormalige Kees Boekeschool, gelegen aan de Frans Halslaan in Bilthoven. En dus over het bijzondere echtpaar Betty en Kees Boeke: 'In de Tweede Wereldoorlog zaten veel Joodse kinderen bij hen ondergedoken'.

Platform
Karel Beesemer was woensdagavond ook aanwezig bij de avond van het Platform Respectvol Samenleven in de nieuwe Kees Boeke-school: 'De interactie met de kinderen in de klas was groot. Ze stelden veel vragen en vertellen de verhalen die ze van familieleden hebben gehoord. Ik stelde de leerlingen de vraag hoe het komt dat Joden het doelwit waren, terwijl het aantal Joden zo gering is. Meerdere kinderen gaven een antwoord, maar in mijn ogen zat er er geen bevredigend antwoord tussen en dat kan er ook nooit komen. Er gaat geen dag voorbij dat ik niet terugdenk aan alles wat er is gebeurd. Het is verschrikkelijk geweest. Maar ik vond het fijn om de jeugd erover te vertellen. Het deed me altijd wel wat wanneer er geïnteresseerde en intelligente vragen werden gesteld. De reacties van de kinderen waren ook altijd heel betrokken en toonden zelfs moment van onder de indruk zijn. Ze gaven aan het allemaal heel erg te vinden en vonden het moedig, dat er steeds weer over verteld kon worden'. Eén reactie omschreef het in de ogen van Beesemer heel treffend: 'Ik wist niet dat je in een paar jaar tijd zoveel kon meemaken'.